Xưng hô

Hôm nay, ngồi nói chuyện với mấy ông người Bắc. Vì là cuộc nói chuyện giữa SaiGon nên phải gọi là người Bắc, vì giặt người Bắc đi làm kinh tế ở miền Nam cả. Đang "trà dư tửu hậu" thì có một ông có con gái tới tìm. "Ba ơi! Ba về lấy đồ cho má con để má đi công chuyện". Vậy mà tự nhiên có một ông lên tiếng.
- Ông là người Bắc mà sao lại dạy con nói ba má chứ không phải là bố mẹ.
Chỉ có vậy thôi mà một cuộc tranh luận gần 1 tiếng đồng hồ mới dứt, Ông nào cũng có lý riêng cả. Nhân nói chuyện xưng hô đó thì mình lại muốn nói chút "chuyện cũ".

 Ảnh Internet

Chẳng là quê tôi, một vùng thuộc Hà Tây cũ, xã Dị Nậu, tên dân gian là Kẻ Núc, sau ngày 1.8.2008 thì là ngoại thành Hà Nội. Quê tôi thì xưng hô bố mẹ. Nhưng để gọi là bố mẹ như bây giờ cũng qua nhiều năm mới thay đổi như vậy.
Ngày trước, có lần tôi được nghe bố và mấy ông bạn già của bố ngồi kể "sách xưa, truyện cũ". Ngày trước con nói với bố mẹ là Thầy, U, Cậu, Mợ. Vợ chồng nói với nhau thì xưng Thầy em, Bu nó. Con trai sau khi lập gia đình thì thường gọi bố mẹ là ông, bà xừn con và được bố mẹ gọi là Thầy thằng Mít, Bu thằng Quýt. Còn con gái sau khi lấy chồng thì về nhà bố mẹ đẻ gọi là Cậu, Mợ xưng em. Bây giờ thì vẫn còn cái lối xưng hô đó của những người đã ở tuổi ngoài 40.
Nói ra như vạy cũng để thấy cái rối rắm. Trong những năm chiến tranh, người Hà Nội tản cư về nhiều. Chắc là để "chiều" khách và cũng thuận xưng hô thì dần dần gọi là bố mẹ cho nó thành phố, nó phổ thông. Nhưng cũng sinh ra nhiều cái tréo ngoe. Có những nhà thì "ối giời, cái bọn giẫm phải cứt Tây"-nguyên văn lời bà nội tôi nói thì sinh ra mấy cái tên như Papa, măm ma "nghe mà rác hết cả lỗ tai". 
Sau này mở cửa, người ta đã hiện đại hơn thì lối xưng hô đã là bố mẹ như ngày nay thì mọi thứ nó cũng mở hơn. Các nhà sinh con ra vẫn đặt "tên tục" cho các con để "tránh bị ma bắt" thì cũng Tây hóa theo, những cái tên Sushi, Tony, Tom, Bin....dần dần ra đời.
Những cái tên Tây này lại làm tôi nhớ tới một câu chuyện xảy ra trong một gia đình ở Ba Vì mà tôi gặp trong thời gian còn làm việc ở SƠn Tây. Chẳng là có lần đi công việc, trên dường đi, gặp quán nước ven đường thì tạt vào uống nước nghỉ ngơi. cả nhà đang ăn cơm, ông bố muốn lấy thêm rượu sai thằng con: "Sumo, lấy cho bố chai rượu". Có một ông đang ngồi cùng ăn cơm liền "đốp" lại ngay. "Mai chú đổi cái tên thằng bé lại ngay cho anh, tên gì đọc méo hết cả mồm, Tây với Tàu làm gì cho mệt". Chỉ có vậy thôi mà cũng có khối chuyện để nói. Thật là, cứ chuyện cũ là tôi lại lan man vậy đó. Nhạt nhưng vẫn có chút liên quan.